بازار ارزی کشور تابستان آرامی را نسبت به فصل بهار پشت سر گذاشت.  تفویض اختیار به بانک مرکزی در حوزه ارزی نتیجه بخش بوده و با وجود فشار تحریم ها و  تشدید محدودیت برای درآمدهای ارزی، این نهاد توانسته است جلو نوسانات افسارگسیخته ارزی را گرفته و آرامش قابل قبولی را بر بازار ارز حاکم کند. یعقوب اندایش، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه اهواز در گفتگو با اگزیم نیوز پاییز با ثباتی را برای ارز پیش بینی کرد و گفت: با توجه به نقدینگی موجود، مدیریت صادرات و واردات و سیاست های بانک مرکزی، به نظر می رسد نرخ ارز از محدوده 11 و 12 هزار تومانی خارج نشود

اندایش افزود: هرچند تنش های منطقه را نمی توان در نوسانات نرخ ارزی بی تاثیر دانست اما بنابر شرایط موجود، وضعیت پول و شبه پول و سیاست های بانک مرکزی، بازار ارز پاییز آرامی را در پیش خواهد داشت.

وی با تشریح شاخص های اقتصادی کشور طی یکسال گذشته گفت: تورم تقریباً در بخشهای عمده اقتصاد تأثیرات خودش را گذاشته، هرچند رکود کماکان تداوم خواهد داشت اما پاییز را فصل ثبات می دانم.

به گفته این اقتصاددان رکود بازار مسکن تا اواسط زمستان ادامه خواهد یافت  اما در اواخر زمستان کمی تحرک را شاهد خواهیم بود؛ باید توجه داشت که طی یکسال گذشته هزینه‌های ساخت و ساز افزایش زیادی داشته‌ و تقریبا با افزایش سه برابری در مصالح ساختمانی مواجه بوده ایم و قطعا با فشار هزینه یعنی تورم ناشی از فشار هزینه  ناشی از آن روبرو خواهیم بود.

 وی اضافه کرد: خودرو نیز در ادامه 98 وضعیت باثباتی را تجربه می کند؛  هرچند تعرفه ها تغییر نکرده و قیمت قطعات افزایش داشته اما به دلیل توقف عرضه ماشین های خارجی  و حتی کمبود عرضه ماشینهای داخلی سایپا و ایران خودرو این شوک مثبت همچنان روی قیمتها وجود دارد؛ برآیند ها نشان می دهد تا 5 درصد کاهش قیمت خودرو را برای نیمه دوم سال شاهد باشیم و البته شوک افزایش تقاضا منتهی به نوروز قیمت ها را صعودی خواهد کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه اهواز با اذعان به اینکه اگر مردم به یک الگوی مصرف جدید عادت کنند، قیمتها با ثبات می‌شوند گفت: رشد نقدینگی بالاست  و به همان نسبت قیمتها افزایش پیدا می کند و این وضعیت به خاطر این است که تولید واقعی ما رشد نداشته است.

یعقوب اندایش در تشریح عملکرد بانک مرکزی در حوزه سیاست های اتخاذ شده برای بازگشت ارز حاصل از صادرات گفت: این سیاست در آغاز ضعیف عمل کرد و پای دلالانی که به دلیل منفعت موجود در صادرات خرد نصیبشان می شد را به بازار صادرات باز کرد در واقع واسطه‌گران کالاهای داخلی را حتی به قیمت بالاتری از آن قیمتی که فروشنده عرضه می کرد خریداری کرده و صادر می کردند و این به معنای خروج سرمایه کشور بود؛ کنترل ها و وثائق نیز به اندازه ای نبود که بر  انگیزه سود صادرات غلبه کند و البته طی ماه های اخیر با فشار مضاعف بانک مرکزی مطابق آمارهای ماهیانه این نهاد، حجم بیشتری از ارز صادراتی به کشور برگشته است.

اندایش تاکید کرد: می‌دانیم که ایجاد محدویت راه حل نیست بازار آزاد می توانست به نحوی عمل کند که به طور سیستماتیک صادرات و خروج سزمایه از کشور توسط صادراتچی ها و سودجویانی که به طمع سود وارد عرصه صادرات شدند، به صرفه نباشد در واقع باید محدویت ها به نحوی اتخاذ شود که سرمایه را به سمت تولید هدایت کند.

وی یادآور شد: با جهش نرخ ارز بسیاری بر این باور بودند که صادرات نیز به همان نسبت اقزایش پیدا کند اما این اتقاق نیفتاد چرا که در خلا تولید رقابت پذیر رشد صادرات نیز امری دور از دسترس است؛ حقیقت این است که ما تولید رقابت پذیر نداریم،  عمده تولید ما نفت خام، و مواد معدنی و غیره است که با خام فروشی آن عملا از بازار رقابتی کنار گذاشته شده ایم و در واقع ما این مواد را به کشورهایی می فروشیم که خود صادرکننده هستند؛ تولید رقابتی شرایطی را می خواهد که ما متاسفانه آن را نداریم و لازم است بازبینی اساسی در فضای کسب و کار کشور داشته باشیم.

 وی به روز کردن تکنولوژی تولید را یکی از محوری ترین نیازهای تولید کشور دانست و گفت: محصولات ماشینی و صنعتی ما خیلی زیاد پیچیده نیستند و لازم است برای ایجاد فضای رقابتی با کشورهای دیگر صنعت را با تکنولوژی روز دنیا همگام سازد.

 مریم خورشیدی